Bronisława Przykutowa z d. Badura
Na PSD reprezentował: powiat sycowski |
Data urodzenia: 05/07/1878 | Miejsce urodzenia: Syców |
Data śmierci: 08/10/1944 | Miejsce śmierci: Warszawa |
| Rodzina: Ojciec: Jerzy Badura, pastor w Sycowie i Międzyborzu Matka: Wilhelmina z d. Walczysko Inni krewni: |
Działalność przed PSD: Pierwsze wzmianki o jej działalności dotyczą okresu I wojny światowej. W tym czasie brat Bronisławy, Kazimierz Badura, prowadził księgarnię w Międzyborzu. Razem z siostrą kolportowali polskie książki i prasę. Za swoją działalność zostali aresztowani pod zarzutem zdrady stanu i osadzeni w oleśnickim więzieniu. Ze względu na brak dowodów zostali jednak zwolnieni z aresztu. Bronisława Badura wyszła za mąż w 1917 roku za Franciszka Przykutę (syna Łukasza i Franciszki z domu Cieśla) dnia 31 grudnia 1917 roku. |
Polski Sejm Dzielnicowy: Weszła w skład Naczelnej Rady Ludowej jako przedstawicielka polskiej ludności ewangelickiej na okręg śląski. |
Działalność po PSD: W styczniu 1919 r. niemiecki Volksrat w Międzyborzu doprowadził do bojkotu księgarni Przykutów, by następnie rodzinę aresztować i osadzić w więzieniu w Oleśnicy. Dostali oni potem nakaz opuszczenia miasta. Bronisława wraz z mężem, bratem i siostrą udała się do Poznania, potem zaś osiedlili się w Kępnie. W marcu 1919 roku uczestniczyli oni w delegacji przedstawicieli powiatu sycowskiego i namysłowskiego, która udała się na konferencję pokojową w Paryżu. W skład delegacji wchodzili Bronisława i Franciszek Przykutowie oraz Kazimierz Badura z Międzyborza, a także Józef Nowak z Buczku Wielkiego i Seweryn Szulc z Droszek (pow. namysłowski). Udali się oni do ambasady polskiej w Paryżu, która ułatwiła im dopuszczenie do Rady Ambasadorów. Według relacji mieszkającego w Kępnie W. Nawrota, osobistego sekretarza hr. Szembeka (przewodniczącego grupy polskiej Międzynarodowej Komisji Granicznej), delegacja ta przywiozła do Paryża modlitewniki w języku polskim i słynne "Kanoncjały międzyborskie" pastora Badury, aby przy pomocy tych dokumentów przekonać dyplomatów, że reprezentowana przez nich ludność jest wybitnie polska i zamieszkuje etnicznie ziemie polskie. O ile memoriały obecnych tam innych delegacji spełzły na niczym, to misja przedstawicieli powiatu sycowskiego i namysłowskiego przyczyniła się do tego, że w 1920 r. przy wprowadzeniu zmian na linii granicznej część powiatów przyłączono do Polski (około 80 wsi): była to wschodnia część powiatu sycowskiego wraz z Bralinem, która została włączona do powiatu kępińskiego. Sam Syców oraz Międzybórz jednak pozostały w granicach Niemiec, zwycięstwo było więc tylko częściowe. W październiku 1919 r. Bronisława Przykutowa i Kazimierz Badura wspólnie z poznańskimi ewangelikami założyli Polskie Towarzystwo Ewangelickie w Poznaniu. Franciszek Przykuta zakupił drukarnię i księgarnię w Odolanowie. W czasie II wojny światowej Bronisława Przykutowa i jej brat, Kazimierz Badura, przebywali w Warszawie w Domu Starców. Kazimierz Badura zginął w 1942 r. i został pochowany na Cmentarzu Ewangelicko-Augsburskim w Warszawie, natomiast Bronisława Przykutowa jest na liście ofiar cywilnych Powstania Warszawskiego. Zginęła 8 października 1944 r. Na początku pochowana w zbiorowym grobie „przejściowym”, przy ul. Siennej 64, ekshumowana 9 lutego 1946 r. na Cmentarz Powstańców Warszawy. |
Miejsce spoczynku: Cmentarz Powstańców Warszawy |
Bibliografia: A. Hołubecka-Zielnica, Oni tu byli przed nami… sylwetki Sycowian XIX i XX w., Syców 2006; ks. K. Kotula, Powstanie i rozwój Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego w Poznaniu i Ewangelickiego Domu Sierot w Ligocie, Poznań 1927; S. Kozicki, Sprawa granic Polski na konferencji pokojowej w Paryżu 1919 r., Warszawa 1921.K. R. Mazurski (red.), Międzybórz i Syców – przeszłość i dziedzictwo, red. Krzysztof R. Mazurski, Wrocław 2000; J. Szeruda, Jerzy Badura (1845-1911), [w:] „Polski Słownik Biograficzny”, t. I, s. 212 – 213, Kraków 1935; ,,Wielkopolanin”, 19.01.1919, r. 37, nr 15. |
Źródło ilustracji: Monografia Historyczna Pawłowa i Okolic, http://pawlowx.blogspot.com/2015/12 |